Tymianek, z łaciny nazywany Thymus, jest znaną i cenioną rośliną o bogatym zastosowaniu w kuchni, medycynie i kosmetyce. Jego aromat, korzystne właściwości zdrowotne, a także łatwość uprawy, przyciągają uwagę wielu ludzi, których pasją jest wykorzystywanie naturalnych składników. Ale do czego dokładnie można użyć tymianku i jak posiada on na nasz organizm? O tym będzie dzisiejszy artykuł.
Opis i charakterystyka tymianku
Tymianek jest niewielkim, wieloletnim krzewem o pachnących, siwozielonych liściach i delikatnych, różowo-liliowych kwiatach. W naturze najczęściej spotkać go można na ubogich, kamienistych glebach śródziemnomorskich łąk. Istnieje wiele odmian tymianku, wśród których najbardziej popularnym jest tymianek pospolity.
Wysokość rośliny zazwyczaj wynosi od 20 do 40 centymetrów, a jej charakterystycznymi cechami są niewielkie liście eliptyczne lub lancetowate oraz drobne kwiaty zebrane w grona. Kwiaty tymianku to prawdziwe cudo dla pszczoły, które często zasiedlają zarośla tego krzewu w poszukiwaniu pokarmu.
Właściwości lecznicze tymianku
Jako roślina lecznicza tymianek doceniany był już w starożytnej Grecji. Znajduje on zastosowanie jako środek antyseptyczny, wykrztuśny i rozgrzewający. Właściwości lecznicze tymianku wynikają z zawartych w nim związków, takich jak tymol, karwakrol, linalol czy geraniol.
Przede wszystkim, tymianek ma silne działanie przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne, co sprawia, że jest pomocny w przypadku infekcji górnych dróg oddechowych. Właściwości antyseptyczne tymianku sprawiają również, że znakomicie sprawdza się do płukania gardła podczas stanów zapalnych. Wśród innych dobrodziejstw tej rośliny, warto wspomnieć również o jej działaniu przeciwzapalnym, przeciwwymiotnym, czy uspokajającym.
Wykorzystanie tymianku w kuchni
W kuchni, tymianek ceniony jest za swój wyrazisty, korzenny aromat, który doskonale dopełnia smak wielu dań. Jest nieodzownym składnikiem południowych sosów do mięs, sałatek oraz potraw z grzybów. Jego wyrazista nuta doskonale współgra z aromatem pomidorów, bakłażanów, czy cebuli. Jest składnikiem popularnego w krajach śródziemnomorskich mieszanki przypraw ziołowych – zioła prowansalskie.
W Polsce, tymianek popularny jest przede wszystkim jako dodatek do zup czy gulaszów, ale coraz częściej doceniany jest również w ekskluzywnej kuchni, gdzie dodaje danym niepowtarzalnego charakteru.
Tymianek w kosmetyce
Tymianek zdobywa także coraz większą popularność jako składnik kosmetyków naturalnych. Jego silne właściwości antyseptyczne sprawiają, że często wykorzystuje się go do produkcji toników czy maseczek na trądzik. Działa też odkażająco, więc znajduje zastosowanie wśród produktów do pielęgnacji ciała – od płynów do kąpieli, poprzez żele do mycia ciała, aż po dezodoranty.
Stosowany zewnętrznie w formie olejku eterycznego, ma działanie relaksujące, co czyni go idealnym składnikiem olejków do kąpieli czy balsamów na stres i napięcie mięśni.
Uprawa tymianku w domu
Ostatnim, ale nie mniej ważnym tematem jest uprawa tymianku w domu. Jest to roślina dosyć łatwa w uprawie, która nie wymaga specjalnej opieki czy gleby. Najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych, w lekkim, dobrze przepuszczalnym podłożu.
Wystarczy zapewnić mu regularne podlewanie i przycinanie, aby cieszyć się jego aromatem przez cały rok. W zimie można go przenieść do niewielkich doniczek i trzymać w domu, gdzie będzie nie tylko cieszyć oko, ale też z powodzeniem spełni swoje kulinarno-lecznicze funkcje.
Uprawiając tymianek, warto pamiętać również o jego przeciwwskazaniach. Mimo wielu zalet, nie jest zalecany dla osób cierpiących na poważne schorzenia nerek lub wątroby, oraz dla kobiet w ciąży i karmiących piersią.
